ناباروری چیست؟روش های درمان ناباروری

ناباروری چیست؟

ناباروری “ناتوانی در بارداری بعد از 12 ماه رابطه جنسی، محافظت نشده” است. این بدین معناست که زن و شوهر پس از یک سال تلاش قادر به باردار شدن نیستند. با این حال ، برای زنان 35 ساله و بالاتر ، عدم توانایی در بارداری بعد از 6 ماه ناباروری در نظر گرفته می شود

علائم و نشانه های ناباروری 

مشکلات پوستی مانند افزایش جوش و آکنه

تغییرات در میل جنسی

ریزش مو و یا نازک شدن بافت مو

افزایش وزن

رشد موهای زاید در پشت لب، روی قفسه ی سینه و چانه

خارج شدن ترشحات شیری از نوک سینه ها

احساس درد هنگام رابطه ی جنسی

تغییر و بی نظمی در دوره ی عادت ماهیانه

سن

 سن زن می تواند تأثیر زیادی در توانایی خانم برای بچه دار شدن داشته باشد، با افزایش سن به خصوص بعد از سن 35 سال به بعد این شانس کاهش می یابد. برای یک خانم سالم در سنین 20 یا اوایل 30 سالگی، احتمال بارداری در هر ماه 25٪ -30٪ است. اما در 40 سالگی یک زن، احتمال حاملگی به10٪ یا کمتر می رسد.
ابتلا به سندروم تخمدان پلی کیستیک که می تواند یکی از دلایل اختلالات در تخمک گذاری باشد.

انسداد لوله های رحمی که از انتقال اسپرم به رحم جلوگیری می کند.

ابتلا به عارضه ی آندومتریوز

ترشحات دهانه ی رحم که باعث آسیب دیدن اسپرم می شود.

مشکلات تخمک گذاری

عدم تخمک گذاری یک خانم می تواند منجر به ناباروری شود. زنانی که قاعدگی منظم ندارند، اغلب تخمک گذاری هم نمی کنند. بیماری هایی مانند سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) ، بیماری تیروئید و سایر اختلالات هورمونی می تواند بر تخمک گذاری تأثیر بگذارد و منجر به ناباروری شود. زنانی که دارای اضافه وزن یا کمبود وزن هستند بیشتر از زنان با وزن طبیعی بدن دچار اختلالات تخمک گذاری می شوند. این زنان لازم است جهت انجام اقدامات باروری، به یک متخصص زنان مراجعه کنند

لوله های فالوپ آسیب دیده یا بسته شده

لوله های فالوپ لوله هایی هستند که به رحم متصل می شوند و جایی است که اسپرم و تخمک با یکدیگر لقاح می یابند. لوله های بسته شده یا آسیب دیده می توانند باعث ناباروری یا حاملگی خارج از رحم شوند. احتمال انسداد لوله های فالوپ در زنانی که اندومتریوز، جراحی لگن یا عفونت های جنسی (مانند سوزاک یا کلامیدیا) داشته اند، بیشتر است. بنابراین، این زنان در صورت تمایل به باروری لازم است زودتر به پزشک مراجعه نمایند.

ناباروری با عامل مردانه

یک سوم موارد ناباروری به دلیل وجود مشکلی در مردان است. در یک سوم دیگر موارد، ناباروری به دلیل ترکیبی از مشکلات زوجین است. در شوهر، نازایی می تواند ناشی از عدم توانایی تولید اسپرم یا انزال اسپرم باشد. کیفیت اسپرم نیز بسیار مهم است که با سنجش تعداد، حرکت و شکل اسپرم اندازه گیری می شود. گاهی بعضی بیماری ها می توانند توانایی شوهر در تولید مقادیر طبیعی اسپرم و یا انزال اسپرم را تحت تأثیر قرار دهند. به عنوان مثال، مردان دیابتی ممکن است در انزال مشکل داشته باشند. مردانی که بیماری فیبروز کیستیک دارند، ممکن است انسداد داشته باشند که همین امر، از انزال اسپرم جلوگیری می کند. مردان دارای اضافه وزن، سیگاری ها، یا مردانی که از مواد مخدر استفاده می کنند به احتمال زیاد مشکلات اسپرم دارند.

کاهش میل جنسی

اختلال در رشد موها

مشکلات نعوظ در مردان

مشکلات انزال در آقایان

کوچکی و سفت بودن بیضه ها

احساس و درد و وجود برآمدگی در بیضه ها

انسداد مجاری اسپرم

کاهش تولید اسپرم از حد طبیعی

شیوع ناباروری چقدر است؟

10-15% زوجین از ناباروری رنج می برند. این امر آن را به یکی از بیماری های شایع در افراد بین 20 تا 45 سال تبدیل می کند. به دلیل شیوع بالای آن،  ناباروری یکی از بیماری های شایع در زوجین  بین 20 تا 45 سال می باشد. حدود (85٪) زوجینی که باروری طبیعی دارند در طی یک سال نزدیکی بدون جلوگیری باردار می شوند. اگر زن و شوهر در سال اول باردار نشوند، هر ماه احتمال بارداری آنها کمتر می شود. این شانس با افزایش سن زن کمتر می شود.

درمان ناباروری با IUI

درمان به روش IUI یک روش تلقیحی است که در آن اسپرم مرد با استفاده از ابزارهایی مخصوص این کار داخل رحم خانوم قرار می گیرد. این روش درمانی بسیار ساده تر و غیر تهاجمی تر نسبت به روش IVF است.

چه زمانی درمان ناباروری به روش IUI انجام می شود؟

باید یکی از مشکلات زیر وجود داشته باشد تا درمان به روش IUI انتخاب شود. در غیر این صورت درمان مثمرثمر نخواهد بود.

ترشحات غیر طبیعی در دهانه ی رحم

وجود زخم در دهانه ی رحم

احساس درد شدید هنگام رابطه ی جنسی

مشکلات نعوظ یا انزال در مردان

حساسیت خانوم به اسپرم یا مایع منی آقا

وجود بیماری های آمیزشی مانند هپاتیت یا ایدز در یکی از زوجین

درمان به روش IUI ساده تر و کم هزینه تر از درمان به روش IVF  است. میزان موفقیت درمان ناباروری با این روش کاملا بستگی به سن و علت ناباروری دارد. تکرار این درمان برای خانوم به صورت میانگین 3_4 دوره می باشد.

درمان ناباروری با IVF

درمان ناباروروی با این روش به این گونه صورت می گیرد که با تحریک فرآیند تخمک گذاری تخمک در بدن خانوم ها افزایش می یابد. تخمک ها از بدن خانوم ها برداشته می شود و در محیط آزمایشگاه با اسپرم مرد لقاح داده می  شود و نطفه ی به وجود آمده در رحم خانوم قرار می گیرد تا جنین سیر طبیعی رشد خود را طی کند.

افراد واجد شرایط برای درمان به روش IVF

درمان به روش IVF برای خانم هایی با شرایط زیر با میزان موفقیت قابل توجهی همراه است.

افرادی با اختلالات در تخمک گذاری

پایین بودن کیفیت تخمک

ابتلا بهبیماری اندومتریوز

مسدود بودن لوله های رحمی

نقش پرستار

اما رعایت مسائل جانبی مانند مسائل عاطفی، روانی، و مسائل اجتماعی و ارائه خدمات مشاوره ای از وظایف پرستاران است.

پرستار می تواند با ارتباط مناسب همراه خوبی برای بیماران نابارور و نازا باشد و خدمات مشاوره ای ارائه کند.

پرستار می تواند از یک مشاوره عادی تا شرح مراحل درمانی و حتی مدیریت درمان را بر عهده بگیرد. زوجین نابارور همواره به حمایت خاصی نیاز دارند و پرستار باید مشکلات روحی، عاطفی و اجتماعی بیماران را پوشش دهند.

پرستار باید مرحله به مرحله درمان را برای بیمار توضیح دهد و با بیمار جلو آید در واقع 70 درصد مراحل درمان با پرستار است و پزشک کارهای تخصصی را انجام می دهد.